Giá tiêu dùng tại Mỹ đã tăng mạnh trong tháng 8, ghi nhận mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 1, do chi phí nhà ở và thực phẩm leo thang. Dữ liệu từ Bộ Lao động công bố hôm thứ Năm (11/9) cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng trước tăng 0,4%, sau khi tăng 0,2% trong tháng 7.
Đây cũng là mức tăng lạm phát theo năm lớn nhất trong bảy tháng, với CPI tăng 2,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự gia tăng này phản ánh một phần việc doanh nghiệp chuyển gánh nặng chi phí từ các mức thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump sang người tiêu dùng, cùng với nhu cầu du lịch phục hồi sau giai đoạn sụt giảm mạnh vì làn sóng tẩy chay và chính sách siết nhập cư.
Chi phí nhà ở, vốn chiếm tỷ trọng lớn trong rổ tính CPI, tăng 0,4% trong tháng 8. Giá thực phẩm tăng 0,5%, trong đó giá tại siêu thị tăng tới 0,6%. Trái cây và rau củ leo thang 1,6%, riêng cà chua tăng 4,5%, mức cao nhất kể từ đầu năm 2020. Giá thịt bò tăng 2,7% trong tháng và tới 13,9% so với cùng kỳ năm ngoái; cà phê tăng 3,6% trong tháng, cao hơn 20,9% so với năm trước.
Các chuyên gia cho rằng thuế quan, hạn hán làm suy giảm đàn gia súc và tình trạng thiếu hụt lao động tại nông trại do chính sách truy quét nhập cư đã góp phần đẩy giá thực phẩm tăng mạnh. Giá xăng cũng ghi nhận mức tăng 1,9%.
Trong khi đó, dữ liệu thị trường lao động cho thấy số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tăng vọt vào tuần trước, phản ánh sự yếu đi của nền kinh tế. Sự kết hợp giữa lạm phát gia tăng và việc làm suy yếu làm dấy lên lo ngại về nguy cơ đình lạm, đồng thời đặt Fed vào tình thế khó khăn khi phải cân nhắc giữa việc kiềm chế giá cả và hỗ trợ tăng trưởng.
“Việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9 gần như chắc chắn, nhưng triển vọng những tháng sau đó rất khó đoán,” Sung Won Sohn, giáo sư tài chính và kinh tế tại Đại học Loyola Marymount, nhận định. “Nếu Fed cắt giảm quá nhanh, lạm phát do thuế quan có thể bùng phát. Ngược lại, trì hoãn cắt giảm sẽ khiến tình trạng thất nghiệp thêm trầm trọng.”
Theo công cụ FedWatch của CME, thị trường đã định giá đầy đủ khả năng Fed cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào tuần tới, đồng thời dự báo thêm hai lần cắt giảm tương tự trong năm nay.
Ngân hàng trung ương Mỹ vốn theo dõi chỉ số giá Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) để đạt mục tiêu lạm phát 2% đã từng tạm dừng chu kỳ nới lỏng hồi tháng 1 vì chưa rõ tác động lạm phát từ thuế nhập khẩu.
Hiện tại, khi hàng tồn kho rẻ hơn đã cạn kiệt và các cuộc khảo sát doanh nghiệp liên tục cảnh báo về áp lực giá, các nhà kinh tế vẫn tranh cãi liệu tác động từ thuế quan sẽ chỉ mang tính nhất thời hay còn kéo dài, tiếp tục đè nặng lên quyết định chính sách tiền tệ của Fed trong thời gian tới.
