Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba (16/9) xác nhận Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một thỏa thuận nhằm duy trì hoạt động của TikTok tại thị trường Mỹ, đánh dấu bước tiến mới trong câu chuyện pháp lý và thương mại kéo dài gần một năm qua.
Theo ba nguồn tin thân cận, thỏa thuận lần này về cơ bản tương tự như đề xuất được đưa ra hồi đầu năm, với yêu cầu ByteDance, công ty mẹ có trụ sở tại Trung Quốc, phải chuyển giao toàn bộ tài sản TikTok tại Mỹ cho các nhà đầu tư Mỹ kiểm soát.
Ứng dụng video ngắn này hiện có khoảng 170 triệu người dùng tại Hoa Kỳ, khiến việc duy trì hoạt động trở thành vấn đề mang tính chính trị, kinh tế và xã hội.
“Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận về TikTok… Có một nhóm công ty rất lớn muốn mua lại nó”, ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng, song không tiết lộ chi tiết cụ thể.
Thông báo này được đưa ra ngay trước hạn chót ngày 17/9, thời điểm TikTok buộc phải bán hoặc dừng hoạt động. Tuy nhiên, sau đó Nhà Trắng đã quyết định gia hạn thời hạn này đến ngày 16/12, cho ByteDance thêm 90 ngày để hoàn tất các bước chuyển giao phức tạp.
Theo dự thảo, một công ty mới có trụ sở tại Mỹ sẽ được thành lập để quản lý TikTok tại thị trường này. Cơ cấu sở hữu dự kiến bao gồm ByteDance giữ lại 19,9% cổ phần, trong khi 80% còn lại thuộc về nhóm nhà đầu tư Mỹ, trong đó có Susquehanna International Group (SIG), General Atlantic, KKR, Andreessen Horowitz, Oracle và Silver Lake.
Một hội đồng quản trị “đa số người Mỹ” sẽ được thành lập, với một thành viên do chính phủ Mỹ chỉ định – mô hình này lấy cảm hứng từ thỏa thuận an ninh quốc gia gần đây cho phép Nippon Steel mua lại US Steel.
Dù vậy, thỏa thuận này vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức pháp lý và chính trị. Quốc hội Mỹ, hiện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, từng thông qua đạo luật năm 2024 yêu cầu TikTok thoái vốn vì lo ngại dữ liệu người dùng Mỹ có thể bị chính phủ Trung Quốc khai thác phục vụ gián điệp và gây ảnh hưởng dư luận.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh: “Thỏa thuận này sẽ không thể thực hiện được nếu thiếu các biện pháp bảo vệ an ninh quốc gia. Nhưng chúng tôi tin rằng vẫn có thể cân bằng lợi ích của cả Mỹ và Trung Quốc.”
Theo CNBC, giao dịch có thể được hoàn tất trong vòng 30-45 ngày tới, đồng nghĩa ByteDance và nhóm nhà đầu tư Mỹ sẽ phải khẩn trương đàm phán để chốt các điều khoản còn lại. Trong khi đó, chính quyền Trump đã ba lần gia hạn hạn chót thoái vốn để tránh nguy cơ làm gián đoạn nền tảng có hàng triệu người dùng.
Đáng chú ý, cá nhân ông Trump cũng có lợi ích chính trị trong việc duy trì TikTok. Ông hiện có hơn 15 triệu người theo dõi trên nền tảng này và từng thừa nhận TikTok góp phần quan trọng trong chiến dịch tái tranh cử. Tháng trước, Nhà Trắng thậm chí đã ra mắt tài khoản TikTok chính thức, cho thấy tầm quan trọng của ứng dụng này trong chiến lược truyền thông của chính quyền.
Nếu được thông qua, thỏa thuận sẽ không chỉ tháo gỡ một điểm nghẽn lớn trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung mà còn định hình tương lai của TikTok tại thị trường lớn thứ hai thế giới.
