Tổng thống Donald Trump đã hoãn lời đe dọa áp thuế cao đối với Mexico và Canada trong 30 ngày để đổi lấy những nhượng bộ về thực thi biên giới và tội phạm với hai quốc gia láng giềng.
Tuy nhiên, mức áp thuế của Mỹ đối với Trung Quốc vẫn sẽ có hiệu lực trong vài giờ nữa.
Cả Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đều cho biết họ đã đồng ý tăng cường các nỗ lực thực thi biên giới để đáp lại yêu cầu của ông Trump về việc trấn áp nhập cư và buôn lậu ma túy. Điều đó sẽ tạm dừng mức thuế 25% có hiệu lực vào thứ Ba trong 30 ngày.
Canada đã đồng ý triển khai công nghệ và nhân sự mới dọc biên giới với Mỹ và triển khai các nỗ lực hợp tác để chống tội phạm có tổ chức, buôn lậu fentanyl và rửa tiền.
Mexico đã đồng ý tăng cường biên giới phía bắc bằng 10.000 thành viên Vệ binh Quốc gia để ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp và ma túy.
Sheinbaum cho biết Hoa Kỳ cũng cam kết ngăn chặn việc buôn bán vũ khí hạng nặng sang Mexico.
“Là Tổng thống, tôi có trách nhiệm đảm bảo an toàn cho tất cả người dân Mỹ và tôi đang làm điều đó. Tôi rất hài lòng với kết quả ban đầu này”, ông Trump chia sẻ trên mạng xã hội.
Các thỏa thuận này hiện đang ngăn chặn nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại mà các nhà kinh tế dự đoán sẽ gây tổn hại đến nền kinh tế của tất cả các bên liên quan và dẫn đến giá cả tăng cao hơn cho người tiêu dùng.
Sau khi nói chuyện qua điện thoại với cả hai nhà lãnh đạo, ông Trump cho biết ông sẽ cố gắng đàm phán các thỏa thuận kinh tế trong tháng tới với hai đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, những quốc gia có nền kinh tế gắn bó chặt chẽ với Mỹ kể từ khi thỏa thuận thương mại tự do mang tính bước ngoặt được ký kết vào thập niên 90.
Không có thỏa thuận nào xuất hiện đối với Trung Quốc, quốc gia đang phải đối mặt với mức thuế toàn diện là 10%, dự kiến có hiệu lực vào lúc 12:01 sáng theo giờ miền Đông vào thứ Ba (05:01 giờ GMT). Một phát ngôn viên của Nhà Trắng cho biết ông Trump sẽ không nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho đến cuối tuần.
Tổng thống Trump cảnh báo ông có thể sẽ tiếp tục tăng thuế đối với Bắc Kinh.
“Hy vọng Trung Quốc sẽ ngừng cung cấp fentanyl cho chúng ta, nếu không, mức thuế sẽ tăng đáng kể”, ông nói.
Trung Quốc coi fentanyl là vấn đề của nước Mỹ và cho biết sẽ khiếu nại mức thuế tại Tổ chức Thương mại Thế giới và thực hiện các biện pháp đối phó khác, nhưng cũng để ngỏ khả năng đàm phán.
Diễn biến mới nhất trong câu chuyện đã khiến đồng đô la Canada tăng vọt sau khi giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai thập kỷ. Tin tức này cũng giúp chỉ số chứng khoán tương lai của Phố Wall tăng sau một ngày thua lỗ.
Các nhóm ngành công nghiệp, lo ngại về sự gián đoạn chuỗi cung ứng, đã hoan nghênh việc tạm dừng này.
Hôm Chủ Nhật, ông Trump cho biết Liên minh châu Âu gồm 27 quốc gia sẽ là mục tiêu tiếp theo của ông, nhưng không nói rõ khi nào.
Các nhà lãnh đạo EU tại một hội nghị thượng đỉnh không chính thức ở Brussels hôm thứ Hai cho biết châu Âu sẽ chuẩn bị phản công nếu Mỹ áp thuế, nhưng cũng kêu gọi lý lẽ và đàm phán. Mỹ là đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của EU.
Vào cuối tuần trước, ông Trump thừa nhận rằng mức thuế của ông có thể gây ra một số tổn hại ngắn hạn cho người tiêu dùng Mỹ, nhưng cho biết chúng là cần thiết để hạn chế nhập cư và buôn bán ma túy cũng như thúc đẩy các ngành công nghiệp trong nước.
Các nhà phân tích của ING đã viết rằng mức thuế quan theo kế hoạch ban đầu sẽ áp dụng cho gần một nửa lượng hàng nhập khẩu của Mỹ và sẽ yêu cầu Mỹ phải tăng gấp đôi sản lượng sản xuất của mình để bù đắp khoảng cách – một nhiệm vụ không khả thi trong tương lai gần.
Các nhà phân tích khác cho biết mức thuế quan này có thể đẩy Canada và Mexico vào suy thoái và gây ra tình trạng lạm phát cao, tăng trưởng trì trệ và thất nghiệp gia tăng trong nước.