Moody’s hôm thứ Sáu (10/11) đã hạ triển vọng xếp hạng tín dụng của Mỹ xuống “tiêu cực” từ mức “ổn định” với lý do thâm hụt tài chính lớn và suy giảm khả năng chi trả nợ, một động thái ngay lập tức thu hút sự chỉ trích từ chính quyền của Tổng thống Joe Biden.
Động thái này diễn ra sau việc cơ quan xếp hạng khác là Fitch hạ xếp hạng quốc gia này trong năm nay, diễn ra sau nhiều tháng căng thẳng chính trị xung quanh trần nợ của Mỹ.
Chi tiêu liên bang và sự phân cực chính trị đang là mối lo ngại ngày càng tăng đối với các nhà đầu tư, góp phần gây ra đợt bán tháo khiến giá trái phiếu chính phủ Mỹ xuống mức thấp nhất trong 16 năm.
Christopher Hodge, nhà kinh tế trưởng của Hoa Kỳ tại Natixis, cho biết: “Thật khó để không đồng ý với lý do căn bản, không có kỳ vọng hợp lý nào về việc sớm củng cố tài chính”. “Thâm hụt sẽ vẫn lớn… và khi chi phí lãi vay chiếm tỷ trọng lớn hơn trong ngân sách, gánh nặng nợ sẽ tiếp tục gia tăng.”
Cơ quan xếp hạng cho biết trong một tuyên bố rằng “sự phân cực chính trị tiếp tục” trong Quốc hội làm tăng nguy cơ các nhà lập pháp sẽ không thể đạt được sự đồng thuận về kế hoạch tài chính nhằm làm chậm sự suy giảm khả năng chi trả nợ.
William Foster, phó chủ tịch cấp cao của Moody’s, nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn: “Bất kỳ phản ứng chính sách quan trọng nào mà chúng tôi có thể thấy đối với sức mạnh tài chính đang suy giảm này có thể sẽ không xảy ra cho đến năm 2025 vì tính thực tế của lịch chính trị vào năm tới”.
Đảng Cộng hòa, hiện đang kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ, dự kiến sẽ đưa ra biện pháp chi tiêu tạm thời vào thứ Bảy nhằm ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa một phần bằng cách duy trì hoạt động của các cơ quan liên bang khi nguồn tài trợ hiện tại sẽ hết hạn vào thứ Sáu tới.
Moody’s là cơ quan cuối cùng trong 3 cơ quan xếp hạng lớn duy trì xếp hạng cao nhất cho chính phủ Mỹ. Fitch đã thay đổi xếp hạng của mình từ AAA thành AA+ vào tháng 8, S&P trước đó cũng đã xếp hạng AA+ kể từ năm 2011.
Mặc dù đã thay đổi triển vọng, cho thấy có thể hạ mức xếp hạng trong trung hạn, Moody’s vẫn khẳng định tổ chức phát hành dài hạn và xếp hạng tín chấp cấp cao ở mức ‘AAA’ với lý do sức mạnh kinh tế và tín dụng của Hoa Kỳ.
Ngay sau khi Moody’s công bố, người phát ngôn của Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết sự thay đổi này là “một hậu quả khác của chủ nghĩa cực đoan và rối loạn chức năng của đảng Cộng hòa trong Quốc hội.”
“Mặc dù tuyên bố của Moody’s duy trì xếp hạng AAA nhưng chúng tôi không đồng tình với việc chuyển sang triển vọng tiêu cực. Nền kinh tế Mỹ vẫn mạnh, chứng khoán Kho bạc là tài sản an toàn và thanh khoản ưu việt của thế giới”, Thứ trưởng Tài chính Wally Adeyemo cho biết trong một tuyên bố.
Ông Adeyemo cho biết chính quyền Biden đã thể hiện cam kết của mình đối với sự bền vững tài chính, bao gồm thông qua các biện pháp giảm thâm hụt hơn 1 nghìn tỷ USD có trong thỏa thuận hồi tháng 6 đạt được với Quốc hội về việc tăng giới hạn nợ của Mỹ và đề xuất của Tổng thống Biden nhằm giảm thâm hụt gần 2,5 nghìn tỷ USD trong thời gian này.
Lợi suất trái phiếu Kho bạc đã tăng vọt trong năm nay do kỳ vọng Fed sẽ giữ chính sách tiền tệ thắt chặt, cũng như những lo ngại về tài chính tập trung vào Mỹ.
Moody’s cho biết, lãi suất trái phiếu Kho bạc tăng mạnh “đã làm tăng áp lực vốn có đối với khả năng chi trả nợ của Mỹ”.
Việc Moody’s hạ mức xếp hạng có thể làm trầm trọng thêm những lo ngại về tài chính, nhưng các nhà đầu tư cho biết họ nghi ngờ việc này sẽ có tác động đáng kể đến thị trường trái phiếu Mỹ, được coi là nơi trú ẩn an toàn vì độ sâu và tính thanh khoản của nó.
Quyết định của Moody cũng được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Biden, người đang muốn tái tranh cử vào năm 2024, nhận thấy sự ủng hộ dành cho ông giảm mạnh trong các cuộc thăm dò.
Động thái của Moody’s cũng sẽ gây áp lực lên các nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong Quốc hội nhằm thúc đẩy luật tài trợ ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa một phần.
